Kenniscentrum Akkervogels

Grauwe Kiekendief – Kenniscentrum Akkervogels (GKA) is een kennisorganisatie op het gebied van de bescherming van akkervogels en natuurbeheer in agrarisch gebied. Het doel van de stichting is het in stand houden, uitbreiden en verbeteren van leefgebieden voor akkervogels in en buiten Nederland, door middel van onderzoek, voorlichting, kennisoverdracht en beheer- en beschermingsmaatregelen. Kennis over ecologie van de soort vormt de basis voor een jaarronde bescherming van akkervogels en biodiversiteit in het agrarisch landschap. Vrijwilligers leveren een belangrijke bijdrage aan onze organisatie.

De activiteiten van de stichting zijn gericht op de wisselwerking tussen landbouw, beheermaatregelen, monitoring en ecologisch onderzoek. Initieel was dit ten behoeve van de grauwe kiekendief als ambassadeur voor akkervogelnatuur. Tegenwoordig richten we ons op alle akkervogels en het voedselweb waar zij onderdeel van uitmaken, onderzoek en andere activiteiten zijn dan ook uitgebreid naar meer soortgroepen, met name insecten. Praktijkervaring met het verbeteren van hun leefgebied wordt opgedaan door middel van veldonderzoek, onder andere binnen natuurinclusieve landbouw pilots. De kennis die we zo opdoen, wordt zoveel en toegankelijk mogelijk gedeeld. Biodiversiteitsherstel is dus de spil waar de stichting om draait en geïntegreerd in al onze activiteiten. 

Commitment aan het Deltaplan Biodiversiteitsherstel

Wij committeren ons aan de doelstellingen van het Deltaplan Biodiversiteitsherstel. Door monitoring van akkervogels en gericht soortonderzoek in agrarische ecosystemen kunnen maatregelen, zoals vogelakkers en akkerranden, verder ontwikkelt en verbeterd worden. Wij zetten vernieuwende projecten op samen met verschillende partners (zowel lokale overheden en onderzoeks- en natuurbeschermingsorganisaties als agrarische collectieven en individuele boeren) ter herstel en bevordering van de biodiversiteit in akkerbouwgebieden. Dit willen we realiseren door:

• Uitvoeren actieve beschermingsmaatregelen voor akkervogels: al tientallen jaren zetten wij ons in voor behoud van de broedpopulatie grauwe kiekendieven in Nederland waarvan het overgrote deel zich in de provincie Groningen bevindt. Met actieve maatregelen, zoals het plaatsen van nestbeschermingskooien tegen agrarische werkzaamheden en grondpredatoren, is deze soort voor Nederland als broedvogel behouden. De nog veel zeldzamere en bedreigde blauwe kiekendief, die zich recent in akkerbouwgebieden heeft gevestigd, wordt op dezelfde manier beschermd. Voor meer de algemeen voorkomende bruine kiekendieven worden ook maatregelen genomen om te voorkomen dat broedende vogels in akkers hun jongen verliezen tijdens oogstwerkzaamheden. We werken hierin samen met vele agrariërs en vrijwilligers.
• Aanbieden actieplan Groninger Akkervogels: Met zestien organisaties heben wij een manifest opgesteld voor betere bescherming van Groninger akkervogels. In het Actieplan Groninger Akkervogels worden concrete maatregelen en stappen opgesteld die moeten leiden tot herstel van akkervogelpopulaties. Dit herstelplan omvat ook het stimuleren van onderzoek naar akkervogelvriendelijke landbouw om beheer- en inrichtingsmaatregelen te optimaliseren.
• Onderzoek natuurinclusieve landbouwpilots en effectiviteit vogelakkers: In de akkerbouwgebieden de Westeresch (Groningen), Midwolder Bouwten (Groningen) en Ravenswoud (Friesland) lopen natuurinclusieve landbouwpilots waar wij samen met andere organisaties onderzoek doet naar een rendabele vorm van landbouw met ruimte voor akkervogels en -natuur. Zo kunnen maatregelen in de praktijk getoetst worden op effectiviteit voor biodiversiteit. Het doel daarbij is het werken aan duurzame en concrete oplossingen voor akkernatuur in het huidige intensieve landbouwsysteem.
• Stimuleren, onderzoeken biodiversiteit en herstel (slaper)dijken: Zowel in Groningen als in Noord-Brabant, Zuid-Holland en Zeeland wordt onderzoek gedaan naar de invloed van verschillende typen beheer van (slaper)dijken op de biodiversiteit van zowel vogels als insecten, zoals wilde bijen en loopkevers. 
• Onderzoeken en optimaliseren ecologisch watergangenbeheer: In samenwerking met Waterschap Hunze en Aa’s en Waterschap Noorderzijlvest doen we de komende jaren onderzoek naar ecologisch beheer van watergangen in akkergebieden. Belangrijk onderdeel is het volgen van broedsucces in relatie tot maaibeheer van slootoevers. Het doel is om vanuit broedecologisch onderzoek vast te stellen wat soorten nodig hebben en hoe biodiversiteit in de groenblauwe dooradering effectief verbeterd kan worden.  
• Rol nemen bij duurzame energietransitie in akkerland: Nu ook in het agrarisch gebied de concurrentie om ruimte steeds verder toeneemt met de geplande uitbreiding van het areaal aan windmolen-en zonneparken gaan we in overleg met ontwikkelaars en lokale overheden over de ecologisch gevolgen van deze grootschalige landschapsaanpassingen. Het doel is om monitoring en onderzoek naar akkervogels te stimuleren en onze kennis in te zetten ten behoeve van een akkervogelvriendelijke inrichting van zonne- en windmolenparken.

Dit commitment draagt bij aan de volgende thema's van het Deltaplan Biodiversiteitsherstel

• Kennis, innovatie en educatie;
• Monitoring

Meer informatie
Contactpersoon: Sylvia de Vries
E-mailadres: sylvia.devries@grauwekiekendief.nl

Website: www.grauwekiekendief.nl