LTO Noord start met programma Biodiversiteit

LTO Noord wil met programma ‘Biodiversiteit’ bijdragen aan versterking van biodiversiteit in het agrarisch gebied. ‘Wij kijken eerlijk naar de toekomst’, zegt LTO Noord-voorzitter Dirk Bruins. ‘Willen we boer en tuinder blijven, dan hoort biodiversiteit daarbij. We focussen op hoe biodiversiteit de bedrijfsvoering kan versterken. Het is een wens vanuit de maatschappij, maar doe het ook vooral voor jezelf.’

Biodiversiteit gaat over het aantal plant- en diersoorten en micro-organismen in een gebied en de balans daartussen. Die rijkdom aan soorten kan een boer inzetten op het eigen bedrijf. De natuur laten werken voor jou als ondernemer, voor jouw bedrijfsvoering. Dat is wat LTO Noord met het programma ‘Biodiversiteit’ wil bereiken. ‘Hoe versterkt biodiversiteit de bedrijfsvoering voor de boer in bijvoorbeeld plaagbestrijding en bodemgezondheid? Daar richten we ons op’, zegt projectleider Tamar de Jager.

De afhankelijkheid van de natuur is er vanzelfsprekend bij het runnen van een boerenbedrijf. ‘Maar kennis is soms wat weggezakt. Of er is juist nieuwe kennis nodig over wat natuurlijke processen kunnen bijdragen aan goede en renderende bedrijfsvoering’, zegt LTO Noord-voorzitter Dirk Bruins. ‘Hoe die een ondernemer kunnen helpen, daar is alle aandacht voor in dit programma.’

Projectleider Gerben van Lenthe: ‘Je werkt in en met de natuur, daar ben je van afhankelijk. Als de biodiversiteit op jouw bedrijf afneemt, dan merk je dat in je bedrijfsvoering. Het maakt je minder weerbaar. Als biodiversiteit verbetert, dan doe je dat voor jezelf.’

Minder bijsturen

Daarbij speelt dat naar de toekomst toe beleid gericht is op de afbouw van het werken met gewasbeschermingsmiddelen. ‘We moeten er rekening mee houden dat ‘hulpmiddelen’ in de toekomst niet altijd beschikbaar zijn. Enerzijds als gevolg van geopolitiek, anderzijds door het opdrogen van bronnen, bijvoorbeeld voor kunstmest. Dat vraagt om vroegtijdig schakelen’, stelt Bruins. ‘Hoe kunnen we natuurlijke processen optimaal benutten voor een gezonde bedrijfsvoering? Daar helpt het programma ‘Biodiversiteit’ bij.’

Doorberekenen in product

Onderdeel van het programma is de lobby voor het doorberekenen van biodiversiteit in bijvoorbeeld het product. De Jager: ‘Eigen motivatie en passie zijn belangrijk, maar kunnen de maatregelen die je treft financieel ook uit? Wij kijken naar de mogelijkheden om biodiversiteit meetbaar te maken, wat een meerwaarde voor je product kan opleveren.’Of een meerprijs voor het product uit de markt gaat komen, is onzeker. ‘We zetten in op campagnes om de consument te laten zien wat biodiversiteit op het boerenbedrijf inhoudt. Het beeld bij de burger is niet dat boeren hier al aan werken, terwijl veel ondernemers er al mee bezig zijn. Verder kijken we ook naar mogelijkheden om betaald te krijgen via groene en blauwe diensten’, zegt Bruins.

Een betere beloning voor biodiversiteit kan zich volgens hem ook uiten in bijvoorbeeld een bodem die door maatregelen beter doorluchtbaar is, meer bodemleven heeft en zo robuuster is en minder kwetsbaar, wat de gewassen ten goede komt. ‘Biodiversiteit gaat over de lange termijn. Je ziet niet direct resultaat, maar het gaat zich aan je uitbetalen.’ De Jager: ‘Boeren willen hun grond zo achter laten dat een volgende generatie er ook nog goed kan boeren. Dat doe je door aandacht te hebben voor de biodiversiteit op je bedrijf.’

Bruins is vanuit het algemeen bestuur bestuurlijk verantwoordelijk voor het programma ‘Biodiversiteit’. Zijn betrokkenheid komt naar voren in maatregelen die hij op zijn melkveebedrijf treft. ‘Ik zaai bloemenranden in en pas uitgesteld maaibeheer toe.’

Bodem als basis

LTO Noord werkt aan allerlei projecten die raken aan biodiversiteit. De Jager: ‘Denk aan de ‘Bodem als basis’ in Zuid-Holland, waarin aan een beter bodemleven wordt gewerkt. En het project ‘Functionele agrobiodiversiteit’ in Noord-Holland, waar tien akkerbouwers hun kavels zo optimaal mogelijk inrichten om natuurlijke vijanden te stimuleren, bijvoorbeeld voor de bestrijding van trips in de uien.’

Van Lenthe komt met een voorbeeld van de Dairy Campus. ‘Een netwerk van boeren en loonwerkers kijkt met Wageningen University & Research of het mogelijk is om 100 procent van je productie op 75 procent van je areaal te realiseren. Met een hoofdrol voor biodiversiteit op de overige 25 procent van je land.’

Bruins: ‘Werk je in een project aan een betere waterkwaliteit, stikstofreductie of bo-demgesteldheid, dan gaat dat in feite over biodiversiteit. Er gebeurt ook al veel van nature op de bedrijven. Boeren vinden het vaak prima dat nesten van weidevogels worden beschermd door vrijwilligers zonder dat hier iets tegenover staat. Dan doe je ook aan biodiversiteit, maar wordt het niet zo benoemd. Er is veel dat meetelt.’

Ook het zevende actieprogramma Nitraatrichtlijn gaat in de kern over biodiversiteit, stelt de LTO Noord-voorzitter. ‘Akkerbouwers worden geconfronteerd met belachelijke generieke maatregelen, terwijl zij alternatieven hebben die beter zijn voor ons allemaal. Als je via projecten laat zien dat het resultaat dat je wilt bereiken ook wordt gerealiseerd, dan help je de lobby daarmee verder.’

Het programma omvat alle activiteiten van LTO Noord gericht op biodiversiteit: projecten, lobby, zichtbaar maken van wat boeren doen aan biodiversiteit en kennis verspreiden.

Visie

Dat LTO Noord start met een programma ‘Biodiversiteit’, valt goed bij partners van LTO Noord in verschillende projecten, weet De Jager. ‘Partners kijken ernaar uit dat wij ons gaan uitspreken over dit onderwerp.’ Dat vraagt om een visie op biodiversiteit, waar aan wordt geschreven. Van Lenthe: ‘Je moet met elkaar hetzelfde beeld hebben van waar je naartoe werkt.’

LTO Noord wil een stap vooruit maken, werken aan bewustwording, laten zien dat de urgentie er is en dat je nu aan biodiversiteit moet werken om problemen in de toekomst voor te zijn. Van Lenthe: ‘We willen iets op gang brengen met het programma ‘Biodiversiteit’, ons verbinden aan partijen die onze visie delen.’ De Jager: ‘Proactief werken we hieraan. We pakken de verantwoordelijkheid op voor de opgave van biodiversiteitsherstel die er ligt.’

Daarbij wil LTO Noord bereiken dat ondernemers biodiversiteit niet zien als een bedreiging, maar als een kans voor hun bedrijf. Bruins: ‘Wat je helpt in je bedrijfsvoering en je inkomen oplevert voor je inspanningen.’

Programmatisch werken

Het programma ‘Biodiversiteit’ staat voor de nieuwe manier van werken bij LTO Noord. ‘Of je nu werkt in de lobby, aan een project of voor communicatie, al deze onderdelen hangen met elkaar samen’, zegt Bruins. ‘Met programmatisch werken, dus binnen een programma, pakken we een onderwerp integraal op. Dat wil zeggen dat we nog meer in afstemming met elkaar werken en er een duidelijke regie is. Als je als projectleider werkt voor een project, dan zoek je al vanaf het begin de samenwerking met beleidsadviseurs wat uiteindelijk leidt tot een betere belangenbehartiging.’

Het programma is als het ware een paraplu boven verschillende activiteiten, lobby en projecten die samen in beweging komen voor een beter resultaat voor boeren en tuinders. ‘Het voordeel zit ‘m in de samenhang’, zegt Bruins. ‘Medewerkers en bestuurders gaan hier samen mee aan de slag.’

Het programma is binnenkort te vinden op de website van LTO Noord

Bron: Nieuwe Oogst