Op bezoek bij gemeente Groningen: biodiversiteit in de wijk

De afgelopen maanden is Floor Edixhoven, masterstudent Bos- en Natuurbeheer aan Wageningen University & Research, vanuit het Deltaplan bezig geweest met een onderzoek naar hoe gemeenten bezig zijn met het versterken van de biodiversiteit in de openbare ruimte. De resultaten van dit onderzoek worden gepresenteerd op het congres 'Biodiversiteit en gemeenten' op 14 februari a.s. Als onderdeel van het onderzoek is Floor met meerdere gemeenten in gesprek gegaan over hoe zij bezig zijn met biodiversiteit en waar ze tegenaan lopen. Op 1 december werd ze uitgenodigd door de gemeente Groningen voor een kijkje bij hun activiteiten rondom biodiversiteit. Rieke Doornbos, beleidsmedewerker Groen & Ecologie, nam Floor mee naar verschillende projecten van de gemeente Groningen.

Een nieuw straatbeeld

Als we de straat inrijden lukt het nog net om tussen de twee rijen geparkeerde auto's door te komen. Een fietser die ons tegemoetkomt moet afstappen. Het is het normale straatbeeld in de wijk de Paddepoel in Groningen: veel auto's, weinig ruimte en nauwelijks groen. En dat is precies waar de gemeente Groningen verandering in wil brengen.

Een groepje geïnteresseerden heeft zich al verzameld in de Hagedisstraat. Ook de wethouder Groen en Klimaatadaptatie is aanwezig. Hier zal als eerste het straatbeeld worden aangepast naar de nieuwe visie van de gemeente. Aan één kant van de weg zijn de parkeerstroken verwijderd en is ruimte gemaakt voor bomen en soortenrijke onderbegroeiing. Met de vergroening van het straatbeeld speelt de gemeente in op maatschappelijke opgaves zoals klimaatadaptatie en biodiversiteit. Meer groen is minder hitte, betere opvangmogelijkheid van water en meer diversiteit in beplanting.

Links: Medewerkers van de gemeente Groningen vertellen aan de wethouder Mirjam Wijnja over hun visie en plan voor de wijk. Rechts: Wethouder Mirjam Wijnja helpt met het planten van de bomen.

Inwoners beslissen mee

Tijdens het proces heeft de gemeente actief inwoners benaderd om mee te denken in het ontwerp van de straat. Het is tenslotte het beeld waar ze iedere dag naar kijken. Dat blijkt echter niet zo makkelijk. De meeste inwoners zijn niet actief bezig met groen, of het zorgt in hun ogen juist voor meer overlast. Daarom is het erg belangrijk om hen voor te lichten over het belang van vergroening. Zo zorgt meer groen voor minder hitte en een gezonder milieu.

Wethouder Mirjam Wijnja vertelt: “Door de klimaatverandering krijgen we te maken met hogere temperaturen maar ook met hevige regenbuien. In de openbare ruimte moeten we hier rekening mee houden. Daarnaast staat de biodiversiteit onder druk. Dit heeft gevolgen voor de inrichting en het beheer van de openbare ruimte. Dit doen we samen met de bewoners van de straat.”

Begin al bij de kleinste

Het volgende project leidt ons naar een pittoreske buitenwijk. De verschillen zijn al meteen duidelijk, hier ademt groen door de omgeving heen. We rijden een smal weggetje over en stoppen bij een vrolijk bord: Welkom bij Schooltuin Beijum. Karin ter Laak, medewerker Natuur en Duurzaamheid Educatie vertelt ons over de educatietuinen van de gemeente, waarvan dit er één is. De tuinen worden bezocht door kinderen van basisscholen uit de buurt. Ieder kind krijgt hier een eigen stukje grond, om daar zijn eigen plantjes te groeien en verzorgen. Daarnaast wordt lesgegeven over biodiversiteit, voeding en gezondheid. Je merkt dat de kinderen enthousiast en bewuster worden van natuur als ze hier rondlopen, verteld Karin enthousiast.

Links: Schooltuin Beijum, onderdeel van het Natuur en Duurzaamheid Educatie programma van de gemeente Groningen. Rechts: Leslokaal van de schooltuin.

Van grauw beeld naar groene plek

Het laatste project bevindt zich in Lewenborg. Als we uitstappen zie ik een rustige straat waar mij op het eerste oog nog niets speciaals opvalt. Rieke wijst mij op een foto van een aantal jaar geleden. Ik sta versteld van de verschillen. Waar zich nu een grote strook met allerlei soorten planten en bomen bevindt was eerst dor gras. Een grauw beeld is veranderd in een groene plek. Hier zie én voel je het effect van vergroening en meer biodiversiteit. Voor mij een duidelijk beeld hoe natuur en biodiversiteit een plek kunnen hebben in de stad.

Links: Straatbeeld Lewenborg in Groningen in 2008. Rechts: Huidig straatbeeld Lewenborg in Groningen.

Aan de slag!

In de openbare ruimte liggen er nog veel kansen om de biodiversiteit een boost te geven. Gemeenten kunnen hier een grote rol in spelen. Denk aan het aanpassen van het maaibeheer en het vergroenen van het straatbeeld. Dit is niet alleen goed voor de natuur, maar ook voor de leefbaarheid van de stad en de gezondheid van de inwoners. Hoe gemeenten dit het beste kunnen aanpakken wordt regelmatig besproken in de werkgroep ‘Biodiversiteit in de bebouwde omgeving’ van het Deltaplan.

Meer weten?

Meer weten over dit artikel of geïnteresseerd in de werkgroep ‘Biodiversiteit in de bebouwde omgeving’? Stuur dan een mailtje naar info@samenvoorbiodiversiteit.nl