Zeven nieuwe projecten voor biodiversiteit van start dankzij Innovatiefonds

Vandaag is bekend geworden welke zeven projecten die structureel biodiversiteit gaan herstellen een financiële bijdrage ontvangen uit het ‘Samen voor Biodiversiteit’ Innovatiefonds. Het Innovatiefonds is in 2020 opgericht door de stichting Deltaplan Biodiversiteitherstel. In de geselecteerde projecten werken burgers en andere grondgebruikers zoals boeren, gemeenten en bedrijven samen om de biodiversiteit in Nederland te bevorderen. Maak hier kennis met die zeven projecten!

1. Versterking biodiversiteit en landschap bij Herenboeren Willemshoeve  - Utrecht

De Herenboerderij is een burgerinitiatief waarin burgers samen op een natuurinclusieve manier duurzaam voedsel produceren. De Herenboeren Willemshoeve ligt in een agrarisch natuurgebied. Dit gebied heeft op dit moment een natuurwaarde van laag tot middelhoog. Hier willen de 500 leden, boer en boerin van de Herenboeren Willemshoeve iets aan doen. Een hogere natuurwaarde maakt het gebied namelijk aantrekkelijker voor soorten die er zich willen huisvesten, foerageren en/of broeden.

Er zullen daarom nieuwe biodiverse houtsingels van inheemse soorten in twee rijen over de hele lengte van het gebied aangeplant worden. Verder worden flauwe, natuurvriendelijke oevers, met een totaal oppervlak van 2500 m2, als leefgebied voor vogels en amfibieën gerealiseerd. Omdat op dit moment het aanwezige grasland weinig diversiteit bevat, worden er kruiden gezaaid en wordt een poel aangelegd. De enthousiaste leden, boer en boerin zullen deze onderhouden. In samenwerking met IVN Eemland wordt een educatieprogramma gerealiseerd over natuurinclusieve landbouw. De Herenboerderij is een lerende organisatie; resultaten van hun monitoringprogramma worden breed gedeeld met professionals, onderwijsinstellingen en ieder die daar geïnteresseerd in is.

Heb je vragen over dit project? Neem dan contact op met Ronald van der Vight via willemshoeve@herenboeren.nl.

2. De voedselbosrand en natuurvijver als verbindende schakel – Gelderland

De Tuinderij Bodemliefde zag dat hun gebied niet de optimale natuurwaarde behaalde. Rondom Giesbeek is namelijk een groene corridor aanwezig, maar met minimale diversiteit. Het terrein van Tuinderij Bodemliefde bevindt zich deels in die corridor. Zij willen door middel van een voedselbosrand en natuurvijver deze groene corridor versterken. Op deze manier zullen ze de biodiversiteit stimuleren, waaronder insecten die een natuurlijke, plaag bestrijdende werking uitoefenen.

Er wordt een voedselbosrand van 600 m2 aangelegd in zes lagen: (1) hoge bomen, (2) lage bomen zoals fruitbomen en stikstoffixeerders, (3) struiken zoals de wilde gagel, (4) kruiden, (5) klimplanten, (6) bodembedekkers. Verder zal er een natuurvijver met stapelmuur gerealiseerd worden. In de vijver zullen zuiverende waterplanten aanwezig zijn waardoor geen kunstmatig onderhoud nodig is zoals een filter. Verder gaat oeverbekleding ervoor zorgen dat insecten, reptielen, amfibieën en vogels makkelijk bij en uit het water kunnen komen. De stapelmuur dient als schuilplek voor insecten, reptielen en amfibieën.

In het voedselbos zullen excursies, workshops en activiteiten voor kinderen georganiseerd worden. Door middel van monitoring kan de bodembiologie, biodiversiteit, natuurlijke ziekte- en plaagbestrijding en de werking van de voedselbosrand op de ernaast liggende teeltbedden van de tuinderij bestudeerd worden.

Wil je meer weten over dit project? Neem dan contact op met Fons Eijkelkamp via F.Eijkelkamp@eijkelkamp.com.

3. Warm welkom aan de Patrijs – Limburg

Binnen het dorp Siebengewald merkten agrariërs dat het landschap beter aangepast moet worden op de biodiversiteit, waaronder de patrijs. Want hoewel de patrijs een geliefde akkervogel is, is het aantal patrijzen in Nederland drastisch achteruit gegaan. Aan de rand van het Siebengewald bevindt zich een overgangszone van het dorp naar het halfopen grootschalige agrarische gebied, waar zich ook een school en ruiterterrein bevinden. Een deel van de overgangszonde bestaat op dit moment uit een perceel met kerstsparren.

De kerstsparren zullen in dit gebied worden verwijderd. Door middel van struweel met daarbinnen een mozaïek van kruidenrijke akkers wordt een patrijzenoase gecreëerd. De patrijs zal als ‘kapstok’ gebruikt worden om het landschap een impuls te geven voor biodiversiteit. Het doel is om de bevolking, school en ruitervereniging actief te betrekken bij het onderhoud van het landschap. Op deze manier kan dit als voorbeeld dienen om ook elders navolging te krijgen voor een soortgelijk initiatief.

Heb je vragen over dit project? Neem dan contact op met Rob Ingenbleek, de agrariër die met het idee kwam om het perceel anders in te gaan richten, via robingenbleek@gmail.com.

4. Aanleg poel in voedselbosgaard de Waalgaard – Gelderland

Het agrarisch gebied in Weurt kan gaan dienen als ‘stepping stone’ van de Beuningse uiterwaarden naar de komgronden achter Weurt voor amfibieën en insecten. Dit is van belang voor soorten die al in de omgeving voorkomen, voor zeldzame soorten zoals de kattenstaartdikpootbij en slobkousbij, maar ook voor soorten die nog geen thuis hebben in deze omgeving, zoals de rugstreeppad en de kamsalamander.

Om het gebied zo prettig mogelijk te maken voor zoveel mogelijk verschillende organismen, zullen er drie poelen (samen 300 m2), houtwallen, broeihopen en overwinteringsplekken voor amfibieën aangelegd worden. De Waalgaard wordt actief bijgehouden door een voedselbosboer, vrijwilligers en mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Verder komen er regelmatig schoolklassen langs voor lessen en worden er rondleidingen georganiseerd, op deze manier wordt bewustwording over biodiversiteit gecreëerd.

Meer weten over dit project? Neem dan contact op met Joke Feenstra via info@waalgaard.nl.

5. Wijk-biotopen & de 1ste Houtense Heg & Houtens Struweel – Utrecht

Het gaat niet goed met de wilde bijen, realiseerden ook de inwoners van Houten. De helft van alle 359 soorten wilde bijen is bedreigd. In Houten zijn er 43 soorten waargenomen, maar wanneer de Houtense leefomgeving verbeterd wordt kunnen er 112 soorten leven. Daarom gaan ze werken aan projecten die de wilde bijen stimuleren. Naast dat er al veldjes verbloemd zijn en nestgelegenheden zijn gecreëerd (grond, leem, zand, hotels), zal dit door middel van andere projecten worden nagestreefd: het aanleggen van biotopen in elke Houtense wijk, het aanleggen van een biodiverse heg op pachtgronden en het planten van struweel in een weiland van 1 hectare.

Houtense Bijzaken ziet ook het belang in van bewustwording, deze bewustwording zal vooral gecreëerd worden bij de inwoners van Houten. Dit wordt gedaan door de complete uitvoering van de projecten door inwoners en vrijwilligers te laten plaatsvinden. Op deze manier is biodiversiteit geen abstract begrip meer, maar heel concreet.

Vragen over dit project? Neem dan contact op met Ronald Verbeek via ronald1verbeek@gmail.com.

6. Biodiversiteit op begraafplaatsen – Friesland

Begraafplaatsen zijn een plek van bezinning. De beleving op begraafplaatsen is voor nabestaanden van groot belang. Een plek met vlinders, vogels, bomen en bloemen biedt meer gelegenheid om tot rust te komen. Omdat begraafplaatsen een rustige ligging hebben, bieden ze veel kansen voor biodiversiteit. In dit project sluit het werken aan biodiversiteit dus goed aan op het doel van de plek.  

Er zal meer ruimte zijn voor (meerjarige) bloemen en kruiden. Verder worden er verschillende soorten bomen aangeplant en er wordt gezorgd voor verschillende hoogtes in de vegetatie. Ook komen er vogelhuisjes, insectenhotels en egel/vleermuiskasten. Het Natuur-, Milieu- en Educatiecentrum de Klyster gaat samen met kinderen aan de slag om de beestenvoorzieningen te maken. 

Wil je meer weten over dit project? Neem dan contact op met Doetje de Jong via d.dejong@noardeast-fryslan.nl.

7. Gevouwen oevers: De biotoopboom – Noord-Holland

De focus van dit innovatieve project is gericht op de natuurwaarde van het oppervlaktewater; onzichtbaar met het blote oog, maar essentieel voor enig herstel van de natuurlijke balans in een door mensen bepaalde omgeving. De waterkwaliteit verbeteren en de biodiversiteit herstellen is het doel van deze biotoopbossen, die uit meerdere biotoopbomen bestaan.

De biotoopboom is een natuurlijke, drijvende bodemvorm waarin nieuwe rietzudde groeien. De boom wordt opgebouwd uit rivierhout en modulaire myceliumblokken, waar het riet goed in gedijt. Het bijzondere van dit project is dat er niet alleen boven water door het riet leven ontstaat, maar juist ook onder water op locaties waar de bodem te diep is voor natuurlijke groei. Er wordt een onderwaterconstructie gemaakt met natuurlijke materialen zoals wilgentenen. Zo creëert deze samen met het rietwortelstelsel voorwaarden voor vissen, planten, algen en schelpdieren.

Deze biotoopbomen worden in de Nieuwe Meer geplaatst. Zo wordt het historisch landschap teruggebracht, met de drijvende rietzudde, kragge, tillen en venen die door afgravingen zijn verdwenen en door te grote diepte niet natuurlijk terugkomen. Met onderzoekers en de lokale duikvereniging zullen de ontwikkelingen na plaatsing onder water gemonitord worden, zodat ze tot een prototype komen dat op veel meer diepe plekken in Nederland kan worden toegepast.

Heb je vragen over dit project? Neem dan contact op met Erik Hobijn of Rianne Cuppen via info@gevouwenoevers.nl.

Contact

Heb je vragen over het ‘Samen voor Biodiversiteit’ Innovatiefonds? Neem dan contact op met Els Huizing via els@samenvoorbiodiversiteit.nl